Wynagrodzenie i benefity prezydenta RP. Co dostaje głowa państwa?

Wynagrodzenie prezydenta RP nie wynika z uznaniowych decyzji, lecz zostało określone w akcie prawnym – ustawie z dnia 31 lipca 1981 roku o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe. Zgodnie z przepisami, pensja składa się z dwóch podstawowych składników:

• wynagrodzenia zasadniczego, wyliczanego jako 9,8-krotność kwoty bazowej
• dodatku funkcyjnego, stanowiącego 4,2-krotność tej samej kwoty bazowej.

Obecna kwota bazowa dla stanowisk kierowniczych wynosi 1878,89 zł. Oznacza to, że wynagrodzenie zasadnicze prezydenta to 18 413,12 zł brutto (1878,89 × 9,8), natomiast dodatek funkcyjny wynosi 7891,34 zł brutto (1878,89 × 4,2). W efekcie miesięczna pensja głowy państwa – bez żadnych dodatkowych świadczeń – wynosi 26 304,46 zł brutto.

Dodatkowo prezydentowi przysługuje tzw. dodatek za wysługę lat – rośnie on corocznie o 1% wynagrodzenia zasadniczego, aż do osiągnięcia pułapu 20%. W maksymalnym wariancie dodatek ten wynosi 3682,62 zł brutto, co podnosi łączne wynagrodzenie do kwoty 29 987,08 zł brutto miesięcznie.

Służbowe wsparcie i ochrona – prezydent w centrum uwagi

Wraz z objęciem funkcji głowy państwa, prezydent Polski nabywa prawo do całodobowej ochrony zapewnianej przez funkcjonariuszy Służby Ochrony Państwa (SOP). Formacja ta dba o bezpieczeństwo prezydenta w miejscu pracy, podczas przemieszczania się oraz w przestrzeni prywatnej – niezależnie od miejsca pobytu.

Prezydent ma także dostęp do floty pojazdów służbowych oraz rządowych statków powietrznych – samolotów i śmigłowców – którymi może podróżować w ramach wykonywania obowiązków. Ruch prezydenta często zabezpieczany jest przez karetki, policję, BOR lub SOP oraz służby ruchu drogowego.

Ważnym aspektem są również rezydencje prezydenckie. Najważniejsze z nich to Pałac Prezydencki w Warszawie, będący oficjalną siedzibą głowy państwa, oraz Belweder – dawna siedziba prezydentów II RP. Oba budynki są w pełni wyposażone i mogą służyć jako miejsce zamieszkania lub organizacji wydarzeń oficjalnych. Poza stolicą do dyspozycji prezydenta są również inne luksusowe obiekty: rezydencja w Juracie (zlokalizowana na Mierzei Helskiej), „Zameczek” w Wiśle oraz willa wypoczynkowa w Ciechocinku.

Koniec kadencji nie kończy przywilejów

Po zakończeniu kadencji prezydent nadal może liczyć na wsparcie państwa. Najważniejszym świadczeniem jest dożywotnia emerytura, której wysokość wynosi 75% ostatniego wynagrodzenia zasadniczego. Obecnie daje to kwotę 13 809,84 zł brutto miesięcznie (75% z 18 413,12 zł).

Byłemu prezydentowi przysługuje również jednorazowa odprawa w wysokości trzykrotności miesięcznego wynagrodzenia – czyli 78 913,38 zł brutto. To jednorazowe świadczenie wypłacane jest po zakończeniu kadencji niezależnie od wieku czy ponownego podjęcia pracy.

Dodatkowo, były prezydent ma prawo do prowadzenia działalności publicznej z wykorzystaniem państwowego zaplecza. Otrzymuje on możliwość utworzenia biura, zatrudnienia personelu pomocniczego (w tym doradców i asystentów), a także korzystania z budżetowych środków na funkcjonowanie tego zaplecza.

Europejskie porównania – jak wygląda sytuacja w innych państwach?

Choć prezydent RP zarabia ponad 26 tys. zł brutto miesięcznie, jego pensja w porównaniu do innych przywódców europejskich nie wypada szczególnie wysoko. Według danych „Business Insider Polska”, prezydent Niemiec otrzymuje rocznie ok. 214 tys. euro – to ponad 890 tys. zł. Z kolei prezydent Francji zarabia około 182 tys. euro rocznie.

W Polsce, bez dodatków za wysługę lat, roczna pensja głowy państwa wynosi około 359 845 zł brutto. To znacznie mniej niż w krajach zachodnich, choć – jak zaznaczają komentatorzy – stanowisko prezydenta RP jest nieco odmienne pod względem zakresu realnej władzy wykonawczej, np. w stosunku do prezydentów Francji czy USA.