Wprowadzenie stanu wojennego w Polsce
12 grudnia 1981r. około północy odbyło się posiedzenie Rady Państwa w Belwederze, na którym podjęto uchwałę o wprowadzeniu stanu wojennego na terenie całego państwa. Wprowadzenia stanu wojennego zażądała Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego (WRON), pod przewodnictwem gen. Wojciecha Jaruzelskiego. Już 13 grudnia oddziały ZOMO (Zmotoryzowane Odwody Milicji Obywatelskiej) mogły rozpocząć akcję aresztowań działaczy opozycyjnych.O wprowadzeniu stanu wojennego poinformowało społeczeństwo Polskie Radio - 13 grudnia o godzinie 6 rano nadano przemówienie generała Jaruzelskiego. Przemówienie transmitowała także Telewizja Polska, w nieco zmienionej wersji. Wszystkie inne audycje i programy zostały odwołane, a zamiast nich nadawano muzykę poważną.
Przyczyną wprowadzenia stanu wojennego miały być obawy reżimu komunistycznego przed utratą władzy, związane z utratą kontroli nad buntem obywateli i rozwijającym się ruchem związkowym, w szczególności niezależnym związkiem „Solidarność”. Istotny był także spór różnych stronnictw w PZPR, które nie mogły dojść do porozumienia w kwestii formy i zakresu reform ustroju polityczno-gospodarczego PRL. Oficjalnie, jako przyczyny wprowadzenia stanu wojennego, podawano jednak: pogarszającą się sytuację gospodarczą kraju, zagrożenie bezpieczeństwa energetycznego w wyniku zbliżającej się zimy oraz załamanie skupu produktów rolnych.
Stan wojenny zmienił rzeczywistość wszystkich Polaków. Z dnia na dzień, na podstawie dekretów Rady Państwa i Rozporządzeń Rady Ministrów ograniczono podstawowe prawa obywatelskie. Przedstawiamy kilka przykładów zasad i przepisów, wprowadzonych podczas stanu wojennego:
- Zakazane zostały strajki, zgromadzenia, działalność związkowa i społeczna. Zdelegalizowano m. in. Niezależne Zrzeszenie Studentów, Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich, Związek Artystów Scen Polskich, Związek i Literatów Polskich.
- Na początku zupełnie wyłączono komunikację telefoniczną oraz wprowadzono cenzurę korespondencji. Po późniejszym przywróceniu łączności, rozmowy telefoniczne podlegały kontroli i cenzurze, o czym informował powtarzający się w słuchawce komunikat: „rozmowa kontrolowana, rozmowa kontrolowana”.
- Dostępna była jedynie prasa rządowa – „Trybuna Ludu” i „Żołnierz Wolności”.
- Program telewizyjny i radiowy ograniczono tylko do jednego programu.
- Zarządzono wstrzymanie wyjazdów zagranicznych do odwołania, zamknięto granice państwa i lotniska cywilne.
- Czasowo zawieszono zajęcia w szkołach i na uczelniach wyższych.
- Ograniczono możliwość przemieszczania się wprowadzając godzinę milicyjną (w początkowym okresie od 19:00, następnie od 22:00 do 6:00).
- Zakazano zmiany miejsca pobytu bez uprzedniego zawiadomienia władz administracyjnych.
- Nałożono obowiązek posiadania przy sobie dokumentów stwierdzających tożsamość, a w stosunków do uczniów szkół mających ukończone lat 13 – legitymacji szkolnej.
- Zakazano uprawiania turystyki oraz sportów żeglarskich i wioślarskich na morskich wodach wewnętrznych i terytorialnych.
- Zmilitaryzowano podstawowe dziedziny gospodarki (transport, energetyka, przemysł wydobywczy, telekomunikacja).
Obchody 40. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego
W poniedziałek 13 grudnia Prezydent Andrzej Duda weźmie udział w uroczystych obchodach rocznicy, które odbędą się w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL w Warszawie.Prezydent złoży znicz przed tablicą upamiętniającą śp. Annę Walentynowicz. Następnie będzie uczestniczyć w mszy świętej, a o godz. 12:00 odsłoni pamiątkową tablicę "Zginęli za wolną Polskę 1981-1989". Zapalone zostaną także znicze przed tablicą upamiętniającą śp. Kornela Morawieckiego oraz tablicą poświęconą "Wszystkim bezimiennym bohaterom, którzy w latach 1981-1989 nie zawahali się poświęcić wolności a nawet życia w walce o NSZZ "Solidarność" i niepodległą Rzeczpospolitą".
Andrzej Duda podczas uroczystości wręczy Medale Stulecia Odzyskanej Niepodległości zasłużonym działaczom NSZZ "Solidarność", uczestnikom opozycji demokratycznej w PRL oraz osobom pielęgnującym pamięć o najnowszej historii Polski.
Wydarzenia Instytutu Pamięci Narodowej z okazji 40. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego
Z okazji 40. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego w Polsce, IPN przygotował także 140 wydarzeń o charakterze ogólnopolskim i regionalnym, a wśród nich konferencje, wystawy, koncerty oraz wykłady. Wydarzenia odbędą się w m.in. w Łodzi, Warszawie, Radomiu, Kielcach, Krakowie, Rzeszowie, Olsztynie, Poznaniu.
W Łodzi będą to:
- 10–22 grudnia 2021, Łódź – wystawa „13 XII 1981 r. w Łodzi widziany obiektywem aparatu fotograficznego” na placu Katedralnym im. Jana Pawła II
- 10–17 grudnia 2021 – mobilna gra miejska w 40. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego
- 13 grudnia 2021 – konkurs radiowy „13 grudnia”
- 13 grudnia 2021, Piotrków Trybunalski – wykład dr. Sebastiana Pilarskiego Represje wobec działaczy NSZZ „Solidarność” w Tomaszowie Mazowieckim w okresie stanu wojennego (1981–1983) połączony ze spotkaniem z działaczami NSZZ „Solidarność” skazanymi w 1982 r. przez Sąd Wojewódzki w Piotrkowie Trybunalskim
- 15 grudnia 2021, Łódź – panel dyskusyjny przygotowany przez OBBH IPN w Łodzi. Uczestnikami dyskusji moderowanej przez dr. Sebastiana Pilarskiego (naczelnik OBBH IPN w Łodzi) będą uczestnicy strajku studenckiego zorganizowanego na Wydziale Prawa Uniwersytetu Łódzkiego w odpowiedzi na wprowadzenie stanu wojennego
Akcja IPN "Zapal Światło Wolności"
13 grudnia odbędzie się także finał akcji IPN "Zapal Światło Wolności", mającej na celu upamiętnienie wszystkich ofiar stanu wojennego. Już po raz dziewiąty IPN zachęca do udziału w wydarzeniu, czyli zapaleniu świecy w oknie, o godzinie 19:30. Można również zapalić wirtualną świeczkę, na stronie swiatlowolnosci.ipn.gov.pl.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.