Upadłość konsumencka na nowych zasadach. Co się zmienia? [WIDEO]

Według Centralnego Ośrodka Informacji Gospodarczej i analizy publikacji Monitora Sądowego i Gospodarczego w 2019 r. ogłoszono 7944 upadłości konsumenckie, a do końca marca 2020 r. było ich 2071. Od 1 stycznia 2015 r., gdy nastąpiła wcześniejsza liberalizacja przepisów upadłościowych, przyrost ogłoszonych upadłości jest stały i wynosi około 20% rocznie.

Przed 24 marca 2020 r. sąd rozpatrując wniosek dłużnika i decydując, bądź nie o ogłoszeniu upadłości osoby fizycznej brał pod uwagę przesłanki pozytywne i negatywne. Przesłanką pozytywną ogłoszenia upadłości jest stan niewypłacalności dłużnika. Przykładem przesłanki negatywnej, czyli takiej której wystąpienie spowodować mogło oddalenie wniosku o upadłość, jest niewykonanie obowiązku zgłoszenia wniosku o upadłość w odpowiednim terminie. Obecnie do ogłoszenia upadłości powinna wystarczyć złożona we wniosku o upadłość deklaracja dłużnika, że jest on niewypłacalny. Ewentualne zaś negatywne przesłanki będą brane pod uwagę przez sąd podczas kolejnego etapu postępowania upadłościowego, którym jest likwidacja majątku dłużnika i ustalanie planu spłaty.

Likwidacja majątku dłużnika zakłada określenie przez sąd listy wierzycieli, planu podziału tego majątku między nich oraz ustalenie planu spłaty. Na tym etapie sąd weźmie pod uwagę przesłanki negatywne ogłoszenia upadłości oraz rozważy czy dłużnik doprowadził do swojej niewypłacalności na skutek umyślnego działania, bądź wskutek rażącego niedbalstwa. W poprzednim stanie prawnym wymienione warunki uzasadniały oddalenie wniosku o upadłość przez sąd. W nowym porządku prawnym wystąpienie wspomnianych przesłanek negatywnych spowodować może wydłużenie czasu realizacji postępowania upadłościowego w postaci określenia planu spłaty na maksymalnie 7 lat. Dodać należy, że dolna granica, na jaką ustalany jest obecnie plan spłaty to 3 lata.

W przypadku, gdy dłużnik nie posiada majątku i jest niezdolny do spłaty swoich zaległości, sąd rozważy czy niezdolność ta ma charakter tymczasowy, czy trwały. Charakter permanentny może mieć wtedy ,jeśli dłużnik jest niepełnosprawny, bądź przewlekle chory. W przypadku czasowej niewypłacalności sąd może orzec o warunkowym umorzeniu, na maksymalny okres do 5 lat, zobowiązań niezaspokojonych w toku postępowania upadłościowego. W tym okresie wierzyciel ma prawo wystąpić z wnioskiem do sądu o ustalenie planu spłaty.

O najważniejszych zmianach w upadłości konsumenckiej oraz o niejasnościach i obawach dotyczących jego stosowania w praktyce, opowiada adwokat, doktor nauk prawnych Michał Świąder.

Z treścią przepisów będących podstawą prawną nowej upadłości konsumenckiej zapoznać się można zaglądając do Działu V Ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo Upadłościowe.