Zabrał ich ogień...

 Wkrótce otwarcie wystawy

„Zabrał ich ogień. Piekło więzienia na Radogoszczu w świetle losów ludności Kraju Warty w okresie II wojny światowej” to wystawa, która pokazuje tragiczną historię Łodzi i regionu w czasie II wojny światowej opowiedziana z perspektywy dramatycznych losów więźniów niemieckiego nazistowskiego więzienia policyjnego. Zobaczymy setki nieznanych do tej pory eksponatów, nowoczesna forma wystawiennicza i graficzna oraz multimedia ułatwiające poznanie historii, czy model łódzkiego tramwaju Lilpop II w skali 1:1. Wystawa dostosowana będzie dla osób z niepełnosprawnościami.

- Naszym celem jest przywrócenie historycznej pamięci o Rozszerzonym Więzieniu Policyjnym i tragedii jaka w nim się wydarzyła – o spaleniu więzienia wraz
z przebywającymi w nim ludźmi z 17 na 18 stycznia 1945 r., wówczas w pożarze zginęło ok. 1500 osób. Nowa ekspozycja ma pokazać specyfikę Kraju Warty, czyli terenów bezpośrednio włączonych do III Rzeszy – mówi Jacek Wawrzynkiewicz, dyrektor Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi

Koncepcja wystawy zakłada symboliczny podział ekspozycji na pięć części. Wprowadzająca część dotyczyć będzie sytuacji w okupowanym Kraju Warty (oś wystawy w formie ulicy z czasów wojny, umiejscowionej w sali o wymiarach 25 x 8). Z kolei z centralnej części wystawy biogramy poszczególnych więźniów będą wstępem do dalszych elementów ekspozycji, związanych z więzieniem, a historie bohaterów będą punktem wyjścia do opowieści o przyczynach ich osadzenia. Jedna z części przedstawi przedwojenną historię miejsca oraz utworzenie hitlerowskiego Rozszerzonego Więzienia Policyjnego. Zaś kolejna pokaże warunki życia w więzieniu i jego organizację. Następna mocno skoncentruje się na ukazaniu sylwetek ofiar i oprawców – wybranych przedstawicieli administracji więziennej. Ostatnia z części ukaże tragiczny epilog funkcjonowania więzienia, jakim była masakra więźniów, która rozegrała się 17 stycznia 1945 r., w przeddzień wkroczenia Armii Czerwonej do Łodzi i była przykładem wyjątkowo cynicznego i bestialskiego postępowania nazistowskiej administracji więzienia. Ta część wystawy będzie też miała szczególnie emocjonalny charakter. Zrekonstruowane wydarzenia podane zostaną w chłodny, reporterski, uwzględniający jak najwięcej szczegółów sposób.

 - Punktem kulminacyjnym wystawy będzie projekcja filmu nakręconego tuż po wkroczeniu Armii Czerwonej na teren więzienia, który ukazuje pogorzelisko radogoskie. Ze względu na wyjątkowo drastyczne zdjęcia, będzie on udostępniony osobom powyżej 18. roku życia (w wyjątkowych przypadkach dla młodszych zwiedzających w zorganizowanych grupach licealnych lub za zgodą i pod opieką dorosłych) – dodaje Katarzyna Czekaj-Kotynia, kierownik oddziału Muzeum na Radogoszczu.

Zwieńczenie ekspozycji to jej memorialna część, przedstawiająca fotografie ofiar. Założeniem koncepcji nowej ekspozycji jest oparcie narracji na pojedynczych, możliwie jak najbardziej wyeksponowanych pamiątkach. Dodatkowo wystawę uzupełniać będą również rekonstrukcje pojedynczych przedmiotów oraz częściowo pomieszczeń więziennych w partii dotyczącej życia codziennego. Emocje na wystawie zbuduje dodatkowo gra światła i dźwięku, wprowadzając zwiedzającego w nastrój zadumy i refleksji. Założeniem wystawy jest ograniczenie do minimum treści pisanych na rzecz bardziej wpływającego na emocje sposobu podawania informacji. Dla zwiedzających dostępny będzie też audio-przewodnik (w kilku wersjach językowych) prowadzący narrację historyczną, kompatybilną z pokazywaną treścią.

Otwarcie nowej stałej wystawy w Oddziale Martyrologii Radogoszcz, ul. Zgierska 147, już 18 lutego 2020 roku o godzinie 18:00.