Święto Niepodległości na archiwalnych zdjęciach. Tak świętowano w Łodzi w latach 1937-1938 [FOTO, WIDEO]

Święto 11 listopada to jedno z najważniejszych polskich świąt. Upamiętnia odzyskanie niepodległości przez Polskę w 1918 roku po 123 latach zaborów. Nasz kraj w końcu powrócił na polityczną mapę Europy. 

Z tej okazji co roku, 11 listopada odbywają się w kraju uroczystości patriotyczne. 

11 listopada w międzywojennej Polsce 

Rocznicę tamtych wydarzeń obchodzono w Polsce co prawda już od 1919 r., jednak miały one charakter czysto wojskowy. Sytuacja uległa zmianie po przewrocie majowym w 1926 r., kiedy to Piłsudski – piastujący wówczas urząd premiera RP – ustanowił 11 listopada dniem wolnym od pracy w administracji rządowej. Władzy zależało, by ten dzień był świętem ogólnonarodowym i okazją do konsolidacji społeczeństwa. Jednak dopiero w 1937 roku przyjęto stosowną ustawę sejmową. Nastąpiło to już po śmierci marszałka, pod rządami nowej Konstytucji oraz przyjętej na jej podstawie ordynacji wyborczej, które zapewniły obozowi sanacyjnemu niepodzielną władzę. Przed wrześniem 1939 r. obchody oficjalnego Święta Niepodległości zdążyły się odbyć zaledwie dwukrotnie. 

Czytaj również: Czwartek z historią: „Leśniczówka” Ludwika Heinzla. Zobaczcie, co teraz dzieje się w nieruchomości dziedzica Arturówka

Po II wojnie światowej i utworzeniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej święto zostało zniesione, ale nie zapomniane. 11 listopada był okazją, by zademonstrować swoją opozycyjność wobec systemu komunistycznego. Po raz pierwszy władze uległy publicznej presji 11 listopada 1981 roku, składając wieńce na Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie i wprowadzając ten dzień do kalendarza oficjalnych obchodów. Nie trwało to jednak długo – demonstracje na 11 listopada rozbijała milicja. W 1989 roku 11 listopada ponownie został ustanowiony świętem narodowym. Obchodzony jest co roku jako Narodowe Święto Niepodległości.

Dodajmy, że przywrócenie polskiej państwowości po 123 latach zaborów było nie tylko przełomem, ale i wyzwaniem, któremu starały się podołać różne kręgi. Dziś uznaje się sześciu „ojców niepodległości” za liderów tego procesu – byli to Ignacy Daszyński, Roman Dmowski, Wojciech Korfanty, Ignacy Paderewski, Józef Piłsudski i Wincenty Witos. Reprezentowali różne opcje polityczne, mieli różne poglądy społeczne, byli różnych wyznań, ale byli zdolni działać razem dla wspólnego celu.

(źródło: Archiwum Państwowe w Łodzi, gov.pl)