Helena Bohle-Szacka, której losy przybliża wystawa, była kobietą niezwykłą – artystką, graficzką, projektantką mody pracującą dla Mody Polskiej, Telimeny czy Ledy, rozpoznawalną także za żelazną kurtyną, propagatorką polskiej kultury za granicą. W czasach wojny więziona była w obozach koncentracyjnych w Ravensbrück i Helmbrechts, po 1968 roku w wyniku antysemickich represji zdecydowała się wyemigrować do Niemiec. Jej fascynująca biografia, naznaczona dramatycznymi przeżyciami wojennymi, a jednocześnie niesamowita osobowość pełna pasji do życia i otwartości na drugiego człowieka stała się inspiracją dla twórców ekspozycji.
- Podejmując się przygotowania wystawy, zaprosiłem do współpracy współczesnych artystów, projektantów, aktywistów i działaczy społecznych. Każdy z nich, opierając się na biografii i twórczości Heleny Bohle-Szackiej, stworzył odrębną pracę, która staje się ważnym głosem w dyskusji o dyktaturze i wolności, o tożsamości narodowej, przyjaźni, modzie i pamięci. Teraz, gdy do Europy wracają demony przeszłości, nienawiść rośnie w siłę, szczególnie ważne jest, by usłyszeć głos ofiar nazistowskiego terroru. Ich historie mogą stać się ostrzeżeniem, ale owo ostrzeżenie chcemy wypowiedzieć w nowy sposób – włączając weń modę i sztukę współczesną, wypowiedzi twórców i twórczyń reprezentujących rozmaite grupy oraz społeczności – mówi Marcin Różyc, kurator wystawy.
Na wystawie zobaczymy autorskie interpretacje m.in.: Zuzy Golińskiej, której instalacja będzie jednocześnie scenografią przestrzeni wystawy, romskiego artysty Krzysztofa Gila, twórcy awangardowych teledysków i filmów mody Luke Jascza, twórcy obiektów i sztuki cyfrowej Sebulca, białoruskich twórczyń i aktywistek Jany Shostak i Tashy Katsuby oraz projektanta mody Kamila Wesołowskiego. Wśród eksponowanych obiektów pojawią się także dzieła Władysława Strzemińskiego – profesora Bohle-Szackiej i jej przyjaciółki – Lidii Cankovej, uznanej twórczyni tkaniny artystycznej.
Dzięki swojej formule ekspozycja stanowi próbę połączenia przeszłości i teraźniejszości. Wystawa „Przenikanie” zbudowana została na bazie archiwów dotyczących życia i twórczości artystki, które przechowywane są w Galerii im. Sleńdzińskich w Białymstoku. Wśród nich znajdują się dokumenty związane z nazistowskim terrorem, stanowiące świadectwo obozowych doświadczeń Bohle-Szackiej, ale również przykłady jej różnorodnej i bogatej twórczości artystycznej, w tym m.in. rysunki żurnalowe dla polskich i międzynarodowych czasopism modowych, projekty plakatów i okładek do książek, przykłady grafiki użytkowej. Do niewątpliwych perełek należą obrazki z czasów obozu przedstawiające święte postaci i scenki, rysowane na przekór wojennej rzeczywistości. Dużą część ekspozycji stanowią rodzinne fotografie Heleny Bohle-Szackiej zarówno z czasów jej młodości, jak i okresu po wojnie, z Łodzi – stanowiącej wówczas centrum kulturalne skupiające inteligencję, miłośników teatru i kawiarni, jak i Berlina, gdzie podczas emigracji prowadziła dom otwarty, goszcząc legendarne postaci kultury, takie jak Władysław Bartoszewski, Zbigniew Herbert czy Adam Zagajewski. Z uchwyconego na fotografiach wizerunku artystki, często w towarzystwie przyjaciół, bije niezwykła radość życia, entuzjazm i otwartość na innych. Lilka, jak mawiali o Helenie Bohle-Szackiej przyjaciele, mimo tragicznych doświadczeń, zawieszona pomiędzy miejscami, krajami, kulturami, historycznymi kataklizmami, czerpała siłę ze sztuki i przyjaźni, jedynych trwałych elementów swojej wyboistej życiowej drogi.
Wystawa w Centralnym Muzeum Włókiennictwa w Łodzi powstała we współpracy z Galerią Sleńdzińskich
w Białymstoku przy wsparciu berlińskiej fundacji Erinnerung, Verantwortung und Zukunft. Projekt dofinansowano ze środków Fundacji "Pamięć, Odpowiedzialność i Przyszłość“ (Stiftung „Erinnerung, Verantwortung und Zukunft“) w ramach programu „Historia lokalna”.
„Helena Bohle-Szacka. Przenikanie”
21.10.2021–20.03.2022
Artyści i artystki, m.in.: Lidia Cankova, Krzysztof Gil, Luke Jascz, Tasha Katsuba, Sebulec, Jana Shostak, Władysław Strzemiński, Kamil Wesołowski
Przestrzeń: Zuza Golińska
Kurator: Marcin Różyc
Producentka: Aleksandra Kmiecik
Koordynatorka wydawnicza: Karolina Melon
Projekt plakatu: Krystian Berlak
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.