Skarga na przewlekłość postępowania administracyjnego: przewodnik

Co uważane jest za przewlekłość postępowania?

Przewlekłość postępowania ma miejsce, gdy postępowanie administracyjne trwa dłużej niż jest to konieczne do rozwiązania sprawy. Powiązanym terminem jest bezczynność organu administracyjnego, które ma miejsce, gdy sprawa nie jest rozstrzygana w ustawowym terminie z powodu braku działań ze strony organu.  

Ponaglenie organu administracji

W przypadku uzasadnionych podstaw do stwierdzenia przewlekłości postępowania, należy najpierw złożyć ponaglenie z odpowiednim uzasadnieniem. Ponaglenie składane jest do organu administracji wyższego szczebla za pośrednictwem organu prowadzącego postępowanie lub bezpośrednio, jeśli nie istnieje organ wyższego stopnia. Organ administracyjny musi przekazać ponaglenie wyżej w ciągu 7 dni od jego otrzymania.

Ponaglenie powinno zostać rozpatrzone w terminie 7 dni od jego otrzymania. Po rozpatrzeniu, organ wydaje postanowienie, w którym stwierdza, czy doszło do przewlekłości postępowania. Jeśli tak, zobowiązuje się organ niższej instancji do natychmiastowego rozpatrzenia sprawy.

Gdy nie istnieje wyższy organ nadzorujący, organ prowadzący postępowanie musi natychmiast podjąć się rozpatrzenia sprawy, zbadać powody opóźnień i zidentyfikować osoby odpowiedzialne za zwłokę. 

Jak złożyć skargę na przewlekłość postępowania? 

Jeżeli organ nie uzna przewlekłości, strona może wnieść skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego (WSA). Skarga jest kierowana za pośrednictwem organu, którego działania są skarżone. Wcześniejsze ponaglenie organu jest przy tym warunkiem koniecznym.

Skarga na przewlekłość postępowania administracyjnego powinna zawierać następujące elementy:

• pełną nazwę sądu,
• imię i nazwisko lub nazwę stron postępowania,
• rodzaj pisma,
• treść wniosku (oświadczenia),
• opis zaskarżonej czynności,
• wskazanie organu, który jest skarżony,
• szczegółowe określenie naruszenia prawa lub interesu prawnego,
• podpis składającego skargę,
• listę załączników.

Organ ma obowiązek przesłać skargę wraz z dokumentacją (w tym swoją odpowiedzią na skargę) do właściwego sądu w ciągu 30 dni od jej otrzymania.

Sąd może nakazać organowi wydanie decyzji, interpretacji, wykonanie określonych czynności, stwierdzenie lub uznanie praw lub obowiązków wynikających z ustaw. Może także nałożyć na organ karę pieniężną w wysokości dziesięciokrotności średniego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, a także zasądzić na rzecz skarżącego odszkodowanie (jeśli poniósł w wyniku bezczynności stratę).

Co zrobić, gdy skarga zostanie odrzucona?

Jeśli skarga zostanie odrzucona, stronie pozostaje prawo do złożenia skargi kasacyjnej do Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA). Dokument powinien zostać sporządzony przez osobę z uprawnieniami, ponieważ podlega tzw. przymusowi adwokacko-radcowskiemu. 

Czy dochodzenie praw przed sądem wiąże się z jakimiś kosztami? Opłata w przypadku skargi na przewlekłość postępowania oraz skargi kasacyjnej jest stała i wynosi 100 zł.