Jawność cen nieruchomości stała się faktem. Zmiana przepisów od 11 września

Pierwsza część ustawy weszła w życie 11 lipca, jednak dotyczyła jedynie inwestycji, których sprzedaż rozpoczęła się po tej dacie. Od 11 września obowiązek publikowania cen ofertowych obejmuje wszystkie inwestycje, niezależnie od momentu rozpoczęcia sprzedaży.

Deweloperzy muszą ujawniać ceny aż do momentu sprzedaży lokalu i aktualizować je w dniu każdej zmiany. Publikowanie cen ma zwiększyć transparentność rynku, wzmocnić konkurencję między firmami i ułatwić klientom analizę ofert.

Zakres obowiązkowych informacji

Nowe przepisy wymagają, aby każdy deweloper:

• podawał cenę metra kwadratowego powierzchni użytkowej,
• publikował ceny mieszkań, domów oraz pomieszczeń przynależnych (np. komórki lokatorskie, miejsca postojowe),
• ujawniał wszystkie dodatkowe koszty, które nabywca poniesie na jego rzecz,
• pokazywał historię zmian cen lokali.

Informacje te muszą być jednoznacznie powiązane z konkretną inwestycją i łatwo dostępne. Publikacja danych w portalach ogłoszeniowych lub na stronach pośredników nie wystarcza.

Opinia PZFD

Polski Związek Firm Deweloperskich podkreśla, że jawność cen była popierana przez branżę od samego początku. „Klienci doceniają, gdy wszystkie informacje są od razu dostępne. Dobrze, że od 11 września cała branża zacznie działać według jednolitych zasad, które ułatwią kupującym porównywanie ofert i podejmowanie świadomych decyzji” – mówi radca prawny Przemysław Dziąg, zastępca dyrektora generalnego PZFD w rozmowie z Portalem Samorządowym.

Obowiązek raportowania do portalu dane.gov.pl

Deweloperzy będą musieli także przesyłać dane o cenach ofertowych do rządowego portalu dane.gov.pl. Związek wspólnie z wiceministrem cyfryzacji Michałem Gramatyką opracował wytyczne dotyczące raportowania cen w sposób spójny i czytelny.

„Od początku sygnalizowaliśmy, że przepisy zostały napisane w sposób niejednoznaczny i wymagają doprecyzowania. Wciąż potrzebne są przepisy wykonawcze, które wprowadzą jednolite standardy raportowania” – wyjaśnia Przemysław Dziąg.

Ministerstwo Cyfryzacji planuje wprowadzenie nowej kategorii „deweloperzy” w portalu dane.gov.pl, co pozwoli na łatwe filtrowanie informacji o cenach ofertowych mieszkań i domów.

Nowe przepisy nie obejmują lokali usługowych przeznaczonych pod działalność handlową, usługową lub biurową, a także lokali przeznaczonych pod najem krótkoterminowy, np. aparthotele i condo-hotele.

Możliwy wpływ na średnie ceny ofertowe

Zdaniem PZFD obowiązek ujawniania cen ofertowych nie powinien wpływać na średnie ceny transakcyjne. Może natomiast zmienić politykę sprzedażową deweloperów.

„Możliwe, że zaobserwujemy spadek średnich stawek ofertowych, wynikający ze zmian w strategiach sprzedaży. Obecnie wiele firm przyciąga klientów rabatami. Po 10 września część deweloperów może jednak zrezygnować z takich mechanizmów na rzecz bezpośredniego korygowania cenników. To mogłoby obniżyć średni poziom cen ofertowych, bez większego wpływu na ostateczne transakcje” – podkreśla Przemysław Dziąg.

Dziąg dodaje również: „Nie można też wykluczyć odmiennego scenariusza. Sama perspektywa wysokich kar przewidzianych w ustawie może skłonić niektóre firmy do ostrożniejszego podejścia. W efekcie zamiast obniżek mogą pojawić się podwyżki, traktowane jako bufor bezpieczeństwa. Jak faktycznie zachowa się rynek, okaże się w ciągu najbliższych tygodni.”

Kolejny etap – Portal DOM

Trwają prace nad ujawnianiem cen transakcyjnych mieszkań i domów. Projekt nowelizacji przewiduje utworzenie Portalu DOM, który będzie gromadził informacje o rzeczywistych cenach sprzedaży mieszkań i domów wraz z parametrami, np. powierzchnią. Jawność obejmie rynek pierwotny i wtórny, co w przyszłości pozwoli analizować rzeczywiste transakcje i porównywać ceny ofertowe z faktycznymi cenami sprzedaży.