Perseidy, superksiężyc i krwawy księżyc. Czeka nas niezwykły spektakl

Spektakl z czerwonym finałem – wrześniowe zaćmienie Księżyca

Najpierw warto odnotować wrzesień w kalendarzu. 7 dnia tego miesiąca Księżyc w pełni wejdzie w cień Ziemi. Takie ustawienie Słońca, Ziemi i Księżyca powoduje, że w fazie całkowitej tarcza satelity przybiera intensywną czerwoną barwę. Efekt ten powstaje, gdy światło słoneczne rozprasza się w ziemskiej atmosferze, przepuszczając głównie barwy czerwone i pomarańczowe.

Warto pamiętać, że początkowe fazy zaćmienia nie będą w Polsce widoczne – Księżyc wzejdzie już zanurzony w cieniu. Dlatego najlepszym wyborem będzie miejsce z szerokim widokiem na wschodni i południowo-wschodni horyzont.

Godziny obserwacji:

• początek fazy całkowitej – 19.30,
• maksimum – 20.12–20.13,
• koniec fazy całkowitej – 20.52,
• koniec fazy częściowej – 21.56.

Sierpniowe „Łzy św. Wawrzyńca” – tradycja i nauka

Na miesiąc przed wrześniowym widowiskiem czeka nas coroczny deszcz meteorów z roju Perseidów. Są one aktywne od 17 lipca do 24 sierpnia. Ich radiant znajduje się w gwiazdozbiorze Perseusza, a źródłem jest pyłowy ślad pozostawiony przez kometę 109P/Swift–Tuttle. Gdy drobiny wchodzą w atmosferę, spalają się, rysując na niebie jasne smugi – meteory.

W kulturze katolickiej określa się je mianem „Łez św. Wawrzyńca” – ich obserwacje przypadają bowiem w czasie święta męczennika.

Największe nasilenie zjawiska nastąpi w nocy z 12 na 13 sierpnia, z maksimum około godziny 22.00. W idealnych warunkach liczba meteorów mogłaby sięgnąć 100–120 w ciągu godziny. Jednak w 2025 roku jasność nieba zwiększy superksiężyc – 84-procentowo oświetlony, większy i jaśniejszy niż zwykle, bo położony bliżej Ziemi. Wzejdzie około 21.00 i pozostanie do świtu.

Według prognoz NASA i Amerykańskiego Towarzystwa Meteorologicznego blask Księżyca może ograniczyć widoczność zjawiska nawet o 75 proc., redukując liczbę widocznych meteorów do 10–40 na godzinę.

Wskazówki, by zobaczyć jak najwięcej

Aby uniknąć wpływu Księżyca, najlepiej zaplanować obserwacje na:

• wieczór 12 sierpnia – tuż po zmierzchu, zanim Księżyc wzejdzie,
• przedświt 13 sierpnia – gdy Księżyc będzie nisko lub zniknie.

Alternatywą jest noc z 23 na 24 sierpnia – wtedy przypada nów, a niebo będzie ciemne i wolne od blasku Księżyca. Choć liczba meteorów będzie mniejsza, ich widoczność znacznie się poprawi.

Najlepiej wybrać miejsce z dala od świateł miast, położyć się wygodnie na leżaku lub karimacie i patrzeć w możliwie duży fragment nieba.

Druga połowa 2025 roku to okazja, by zobaczyć zarówno rozświetlone meteory, jak i czerwony Księżyc. Nawet jeśli jedno zjawisko będzie przygaszone przez jasny superksiężyc, kolejne dostarczy pełni wrażeń. Warto przygotować sprzęt fotograficzny lub po prostu wygodny koc i spędzić te noce pod gołym niebem.