Ten codzienny zakup staje się luksusem. Wydatki Polaków rosną błyskawicznie

Raport przygotowany przez UCE Research i Uniwersytety WSB Merito pokazuje skalę zjawiska. W lipcu 2025 roku kawa mielona zdrożała o ponad 18 proc., a kawa rozpuszczalna o blisko 17 proc. rok do roku. W czerwcu dynamika była jeszcze większa – 25,1 proc. i 20,3 proc. Wstępne dane za sierpień wskazują, że również wtedy podwyżki sięgną kilkunastu procent: 17,9 proc. dla kawy mielonej i 16,9 proc. dla rozpuszczalnej.

To oznacza, że przez trzy kolejne miesiące konsumenci w Polsce płacili za kawę znacznie więcej niż rok wcześniej. Dla wielu gospodarstw domowych, gdzie kawa jest produktem codziennym, to wyjątkowo dotkliwy cios.

Przyczyny drożyzny kawy – klimat, koszty i spekulacje

Eksperci podkreślają, że na rosnące ceny wpływa kilka globalnych czynników. – „Kurczą się obszary nadające się do uprawy. Prognozuje się, że do 2050 roku ich powierzchnia może spaść nawet o połowę. Druga kwestia to rosnące koszty produkcji i transportu. Dystrybutorzy i detaliści zaczęli je przerzucać na konsumentów. Trzecia sprawa to niski poziom globalnych zapasów. W następnej kolejności trzeba wskazać na rosnący popyt globalny. Do tego dochodzą spekulacje na rynkach finansowych” – wyjaśnił dr Rafał Parvi z Uniwersytetu WSB Merito.

Na giełdach widać to wprost – cena arabiki przekroczyła 4,35 dolara za funt, a robusta osiągnęła 6 tys. dolarów za tonę, co stanowi historyczny rekord. Dodatkowym czynnikiem destabilizującym rynek są fundusze inwestycyjne i spekulanci, którzy reagują na wieści o nieurodzaju lub utrudnieniach logistycznych.

Ekspert dodaje, że wiosną klienci mniej odczuwają te zmiany, ponieważ sklepy częściej stosują promocje. Jesienią i zimą liczba akcji rabatowych spada, co skutkuje wyraźnym odbiciem cenowym i mocniejszym uderzeniem w portfele.

Prognozy dla kawy mielonej i rozpuszczalnej

Analitycy przewidują, że do końca roku kawa nadal będzie drożeć. – „Na podstawie analizy danych Hiper-Com Poland oraz sytuacji na międzynarodowych rynkach surowcowych, można oczekiwać, że do końca 2025 roku średnie ceny kawy mielonej wzrosną o kolejne 4-7 proc., a kawy rozpuszczalnej – o 3-6 proc. Tempo wzrostu będzie zależne głównie od stabilizacji notowań arabiki i robusty na giełdach oraz kursu złotego wobec dolara. Jeśli złoty się umocni, presja cenowa może się nieco zmniejszyć. W przeciwnym razie koszt importu dalej będzie rósł” – oceniła Julita Pryzmont z Hiper-Com Poland.

Według niej, kawa rozpuszczalna może drożeć wolniej, ponieważ konsumenci zaczęli ograniczać jej zakupy lub wybierać tańsze zamienniki. Natomiast segment kawy mielonej, zwłaszcza premium, pozostaje bardziej wrażliwy na presję cenową – klienci rzadziej rezygnują z ulubionych marek, nawet jeśli koszt rośnie.

– „Przy aktualnym poziomie marż i strategii ograniczania liczby promocji przez sieci handlowe, realny koszt popularnej paczki kawy o wadze 250g może wzrosnąć o ok. 1-1,50 zł do końca roku. Cena w promocji będzie rzadziej schodzić poniżej 8 zł, a regularna może przekroczyć barierę 11 zł w wielu sieciach” – prognozuje Pryzmont.

Sklepy i promocje kawy – brak większych zmian

Zachowania detalistów nie ułatwiają sytuacji klientom. Raport Hiper-Com Poland, Grupy Blix i UCE Research wskazuje, że w pierwszej połowie 2025 roku liczba promocji na kawę praktycznie się nie zmieniła – wzrosła zaledwie o 0,1 proc. w stosunku do roku poprzedniego.

– „W najbliższym czasie trudno spodziewać się wyraźnego zwiększenia liczby akcji rabatowych, chyba że dojdzie do wyraźnej stabilizacji cen na giełdach surowcowych lub nasilenia walki konkurencyjnej między dyskontami” – zauważył Marcin Lenkiewicz z Grupy Blix.

Dyskonty jako jedyne wyraźnie zwiększyły liczbę promocji – aż o 13 proc. rok do roku. Sieci cash&carry poprawiły wynik o 9,9 proc., a convenience o 7,1 proc. Odwrotne działania podjęły hipermarkety (spadek o 19,7 proc.) oraz supermarkety (spadek o 7,7 proc.).

Badanie objęło blisko 3,6 tys. cen detalicznych kawy oraz ponad 10,3 tys. akcji promocyjnych zrealizowanych w pierwszym półroczu 2024 i 2025 roku.

Kawa w Polsce staje się dobrem luksusowym

Jeszcze niedawno kawa była oczywistym elementem dnia. Dziś coraz częściej staje się symbolem rosnącej drożyzny. Polacy płacą dwa, a nawet trzy razy więcej za filiżankę espresso niż mieszkańcy południa Europy, a prognozy wskazują na kolejne podwyżki.

Połączenie zmian klimatycznych, rosnących kosztów produkcji, spekulacji giełdowych i polityki detalistów, którzy nie chcą zmniejszać marż, sprawia, że kawa przestaje być tanim, powszechnym napojem. Coraz częściej traktowana jest jak luksus, a jej cena staje się symbolem problemów, które dotykają codzienne zakupy w Polsce.