Ten rodzaj zasiłek jest dostępny dla każdego. Sprawdź, jak z niego skorzystać

Zasiłek celowy to forma pomocy jednorazowej, skierowanej do osób i rodzin, które znalazły się w trudnej sytuacji życiowej – niezależnie od tego, czy wcześniej korzystały z pomocy społecznej. Jego istotą jest szybka reakcja na nagłą potrzebę: awaria pieca w środku zimy, pożar w domu, konieczność wykupienia drogich leków czy utrata pracy, która przekłada się na brak środków do życia.

Nie trzeba być stałym beneficjentem MOPS czy GOPS. Wystarczy, że dana osoba lub rodzina spełni podstawowe kryteria dochodowe. Zgodnie z obowiązującą ustawą o pomocy społecznej dochód na osobę w gospodarstwie jednoosobowym nie może przekraczać 776 zł netto, a w przypadku gospodarstwa wieloosobowego – 600 zł netto na osobę.

Co ważne, ustawodawca przewiduje również wyjątki. „Gmina może jednak przyznać świadczenie także osobie przekraczającej ten próg, jeśli zachodzą wyjątkowe okoliczności – np. poważna choroba lub zdarzenie losowe.”

Na opał, leki, żywność i nie tylko

Zasiłek celowy ma bardzo szeroki zakres zastosowania. Środki mogą zostać przeznaczone m.in. na:

• zakup opału lub energii elektrycznej,
• leczenie, zakup leków lub dojazdy do placówek medycznych,
• naprawę domu po zniszczeniach spowodowanych przez żywioły – np. zalanie lub pożar,
• podstawowe potrzeby, jak jedzenie, odzież czy artykuły szkolne.

Nie istnieje jedna, stała wysokość zasiłku – wszystko zależy od indywidualnej oceny sytuacji przez pracownika socjalnego. Praktyka pokazuje, że wypłacane kwoty wahają się od kilkuset do kilku tysięcy złotych. W wyjątkowych przypadkach możliwe jest też przekazanie pomocy w formie rzeczowej – np. dostarczenie węgla, zakup leków przez gminę czy przekazanie żywności.

Wniosek? Prosty i lokalny

Cała procedura jest zaskakująco przystępna. Wniosek należy złożyć w ośrodku pomocy społecznej właściwym ze względu na miejsce zamieszkania. Niezbędne będą dokumenty potwierdzające dochody wszystkich domowników oraz – w zależności od sytuacji – rachunki, faktury, zaświadczenia lekarskie czy np. protokół pożarowy lub z zalania.

Zanim zapadnie decyzja o przyznaniu świadczenia, pracownik socjalny może przeprowadzić wywiad środowiskowy, by ocenić sytuację wnioskodawcy. Urzędnicy mają 30 dni na wydanie decyzji, ale w przypadkach pilnych – np. gdy chodzi o zakup leków czy opału zimą – pomoc często udzielana jest znacznie szybciej.

Dla kogo wsparcie?

Zasiłek celowy może zostać przyznany każdemu, kto znajduje się w trudnej sytuacji materialnej – nie tylko osobom bezrobotnym, ale również emerytom, rencistom, rodzinom z dziećmi czy osobom pracującym, które z powodu wyjątkowego wydarzenia nie są w stanie pokryć podstawowych wydatków.

Może to być np. emeryt, który nie ma pieniędzy na leki po nagłym pogorszeniu stanu zdrowia, samotna matka po utracie pracy czy rodzina, której mieszkanie ucierpiało wskutek zalania. W takich przypadkach nie potrzeba żadnego wcześniejszego kontaktu z opieką społeczną – wystarczy wykazać, że sytuacja wymaga interwencji i że dochód nie przekracza określonego limitu (lub że istnieją szczególne okoliczności).

Pomoc, która czeka na odkrycie

Choć zasiłek celowy nie jest nowością, wciąż pozostaje jednym z mniej znanych narzędzi w systemie wsparcia społecznego. Brakuje szerokiej informacji, kampanii edukacyjnych czy nawet podstawowej świadomości społecznej o istnieniu takiej formy pomocy. To poważna luka, zwłaszcza że świadczenie to może być prawdziwym ratunkiem w kryzysowej sytuacji.

Wielu ludzi rezygnuje z ubiegania się o pomoc, sądząc, że nie kwalifikują się do świadczeń lub że formalności będą zbyt skomplikowane. Tymczasem wystarczy jeden wniosek i kilka dokumentów, by gmina mogła udzielić konkretnego wsparcia na codzienne potrzeby.

Wsparcie szyte na miarę

Zasiłek celowy to przykład elastycznego podejścia do pomocy społecznej. Świadczenie to jest dostosowane do potrzeb konkretnej osoby i konkretnej sytuacji – może dotyczyć zakupu jedzenia, leczenia, naprawy mieszkania czy odzieży. Co więcej, jego forma – pieniężna lub rzeczowa – również dopasowywana jest do okoliczności. To istotne zwłaszcza w przypadku osób starszych, chorych lub niesamodzielnych, które nie są w stanie samodzielnie zrealizować wsparcia finansowego.

Pomoc ta działa lokalnie, przyznawana jest szybko i – co najważniejsze – może trafić do każdego, kto rzeczywiście jej potrzebuje. Dlatego warto przypominać o jej istnieniu i zachęcać do sięgania po to, co ustawowo przysługuje – niezależnie od statusu społecznego czy zawodowego.