Pigułki „dzień po” — czym różnią się od zwykłej antykoncepcji?
Pigułki „dzień po” stosuje się jednorazowo, po odbytym stosunku bez zabezpieczenia, a nie jak w przypadku zwykłej antykoncepcji, stale, przez większość dni w miesiącu. Tabletki „dzień po” odnajdują zastosowanie w sytuacjach takich jak:
- odbycie niezabezpieczonego stosunku płciowego (w tym także w wyniku gwałtu),
- opóźnienie w iniekcjach antykoncepcyjnych,
- pominięcie tabletki antykoncepcyjnej,
- pęknięcie prezerwatywy,
- uszkodzenie kapturka dopochwowego,
- zbyt wczesne oderwanie plastra antykoncepcyjnego.
Zawarte w nich substancje czynne wywołują zmiany w endometrium oraz powodują zahamowanie lub opóźnienie owulacji, co uniemożliwia zajście procesu zapłodnienia.
Pigułki „dzień po” można je kupić w dowolnej aptece, za okazaniem recepty. Możliwe jest również zamówienie tabletek „dzień po” przez Internet — taką opcję oferuje wiele podmiotów medycznych oferujących swoje usługi zdalnie. Na rynku są dostępne dwa rodzaje preparatów — z lewonorgestrelem oraz octanem uliprystalu. Ile kosztuje tabletka „dzień po”? Cena pigułek z octanem uliprystalu wynosi od 80 do 150 złotych, natomiast antykoncepcja awaryjna oparta na działaniu syntetycznego hormonu lewonorgestrelu to wydatek na poziomie około 35-55 złotych. Za wystawienie recepty się nie płaci, jednak trzeba ponieść dodatkowo opłatę za prywatną konsultację z lekarzem. Cena prywatnych konsultacji przez Internet jest zwykle dużo niższa od ceny wizyty stacjonarnej.
Aby móc skorzystać z tabletki „dzień po”, potrzebna jest recepta wystawiona przez lekarza. Pigułki „dzień po” może przepisać nie tylko ginekolog, ale także lekarz medycyny rodzinnej lub każdej innej specjalności. Można ją uzyskać również od medyka, który jest na nocnym dyżurze. W trakcie wizyty lekarz powinien doradzić, jak zastosować daną tabletkę oraz przedstawić, jakie mogą być jej skutki uboczne.
Tabletki „dzień po” stosunku nie powinny być stosowane przez młodzież przed wystąpieniem pierwszej miesiączki. To jednak niejedyne ograniczenie. Komu może zostać przepisana tabletka „dzień po”? Od ilu lat można otrzymać na nią receptę? W przypadku większości pigułek są one dostępne jedynie dla osób w wieku powyżej 18 roku życia. Takie ograniczenia mają np. Escapelle oraz ellaOne. Natomiast bez recepty można kupić wspomniane tabletki np. w: Austrii, Bułgarii, Belgii, Czechach, Danii, Grecji, Francji czy Hiszpanii.
- będące w ciąży,
- karmiące piersią (chyba że na jeden tydzień zrezygnuje się z podawania dziecku mleka matki i zamiast niego poda preparat zastępczy),
- uczulone na lewonorgestrel, octan uliprystalu lub którykolwiek z pozostałych składników leku,
- u których w przeszłości wystąpiła ciąża pozamaciczna,
- u których w przeszłości zdiagnozowano astmę o ciężkim przebiegu, niektóre schorzenia jelit, zaburzenia czynności wątroby o ciężkim przebiegu lub zapalenie jajowodów.
Skuteczność tabletki „dzień po” zależy od rodzaju preparatu oraz tego, jak szybko pigułka zostanie przyjęta po odbyciu stosunku bez zabezpieczenia. W przypadku tabletek z lewonorgestrelem, które są tańsze, skuteczność wynosi 84%, pod warunkiem że pigułka została przyjęta do 72 godzin po stosunku. Natomiast droższe tabletki z octanem uliprystalu mają skuteczność na poziomie 98%, pod warunkiem że od stosunku bez zabezpieczenia nie minęło więcej niż 120 godzin.