Czy w Poniedziałek Wielkanocny trzeba być na mszy? Mamy odpowiedź

Triduum Paschalne – trzy dni o wyjątkowym znaczeniu

Na kilka dni przed Wielkanocą rozpoczyna się Wielki Tydzień, którego centralną część stanowi Triduum Paschalne. Składają się na nie:

• Wielki Czwartek – pamiątka ustanowienia Eucharystii i kapłaństwa podczas Mszy Wieczerzy Pańskiej. Uczestnictwo w niej nie jest obowiązkiem, ale ma silny wymiar duchowy.
• Wielki Piątek – dzień męki i śmierci Jezusa. Nie odprawia się wtedy Mszy Świętej, lecz Liturgię Męki Pańskiej z adoracją krzyża i Komunią Świętą. Obowiązuje także ścisły post.
• Wielka Sobota – dzień ciszy i oczekiwania, który wieńczy uroczysta Wigilia Paschalna. „Liturgia Wigilii Paschalnej, odprawiana zwykle po zmroku, obejmuje poświęcenie ognia, paschału, odnowienie przyrzeczeń chrzcielnych oraz celebrację Zmartwychwstania.”

Udział w Wigilii Paschalnej nie jest formalnie nakazany, ale jej znaczenie jest tak duże, że obecność w niej wypełnia obowiązek uczestnictwa w Mszy Świętej w Niedzielę Zmartwychwstania.

Niedziela Zmartwychwstania – obowiązek dla katolika

Pierwszy dzień Wielkanocy to najważniejsze święto w roku liturgicznym. Każdy praktykujący katolik ma wówczas obowiązek uczestniczyć we Mszy Świętej. „Obecność na mszy w tym dniu jest obowiązkowa dla praktykujących katolików.” Msze często rozpoczynają się o świcie, rezurekcyjną procesją.

Nieobecność w tym dniu bez uzasadnionej przyczyny traktowana jest jako grzech ciężki. Ci, którzy uczestniczą już w Wigilii Paschalnej w sobotę wieczorem, spełniają tym samym obowiązek uczestnictwa w liturgii.

Wielkanocne tradycje – duch i kultura

Wielka Sobota to również czas, kiedy w wielu polskich domach szykuje się tradycyjne koszyczki z jedzeniem, które zostają poświęcone podczas tzw. święconki. Nie jest to obowiązkowy element liturgii, ale stanowi głęboko zakorzeniony zwyczaj w polskiej kulturze religijnej.

Wątpliwości dotyczące drugiego dnia świąt pojawiają się co roku. Czy trzeba wtedy iść do kościoła?

Kodeks Prawa Kanonicznego jasno stwierdza, że nie wszystkie dni obchodzone jako święta mają charakter tzw. świąt nakazanych. Lany Poniedziałek do nich nie należy, co oznacza, że brak obecności w kościele tego dnia nie jest grzechem.

Zgodnie z Listem Episkopatu Polski z 21 października 2003 roku:

„Chociaż takie uroczystości i święta, jak: Niepokalane Poczęcie, świętego Józefa, świętych Apostołów Piotra i Pawła, Matki Bożej Gromnicznej, Poniedziałek Wielkanocny, święto Najświętszej Maryi Panny, Matki Kościoła (poniedziałek do Zesłaniu Ducha Świętego), świętego Szczepana, nie są świętami nakazanymi, to jednak zachęcamy wiernych, by zgodnie z wieloletnią tradycją brali wtedy udział w liturgii.”

Oktawa Wielkanocy – nazewnictwo i znaczenie

Co ciekawe, liturgicznie Kościół nie mówi o „drugim dniu Wielkanocy”. W kalendarzu liturgicznym funkcjonuje termin „Poniedziałek w oktawie Wielkanocy”, a każdy kolejny dzień tygodnia jest również nazywany „dniem w oktawie”.

Oznacza to, że teologiczne znaczenie Poniedziałku Wielkanocnego jest mniej wyraziste, a jego obecność w świątecznym kalendarzu wynika bardziej z kulturowej tradycji niż przepisów prawa kościelnego.

Dobrowolny udział, nie obowiązek

Msze w Poniedziałek Wielkanocny odbywają się w całym kraju, a frekwencja bywa wysoka — głównie z uwagi na przyzwyczajenie i dzień wolny od pracy. Jednak brak obecności na liturgii tego dnia nie jest grzechem ciężkim. Co więcej, Kościół nie nakłada obowiązku uczestnictwa w tym dniu.

Zachęta jednak jest: „zachęta ze strony duchownych jest, jednak obowiązku brak.”